Me gritaron negra (Victoria Santa Cruz)

Victoria Santa Cruzen "Me gritaron negra" poema arraza-diskriminazioari eta norberaren nortasuna onartzeko prozesuari buruzko testigantza indartsua da. Bere bertsoen bidez, egileak esperientzia pertsonal batean murgiltzen gaitu, arrazakeriaren eta zapalkuntzaren aurkako oihu unibertsal bihurtzen dena.

Arraza-kontzientzia esnatzeari buruzko poema

Hasieratik, gizartearen ahotsak estigma bat ezarri zion lehen aldiaren eragina kontatzen du poemak:

"Tenía siete años, apenas, apenas siete años,"
"¡Qué siete años!"
"No alcanzaba a entender y ya sabía… ¡yo era negra!"

Bertso hauek arraza-estereotipoek haurtzaroa markatzeko izan dezaketen basakeria islatzen dute. Egileak bere azalaren koloreak definitzen duen ulertezintasuna eta mina adierazten ditu, baztertzeko arrazoi gisa ikusten duen mundu batean.

Arrazismoa barneratzea eta haren aurkako borroka

Olerkiak erakusten duenez, zazpi urteko neskatoa atzera egiten hasten da, bere nortasuna arbuiatzen, inoren mespretxuak eraginda. Hala ere, poemaren puntu erabakigarri batean, etsipena errebeldia bihurtzen da:

"¿Y qué? ¡Sí negra soy!"
"¡Negra soy, negra soy, negra soy!"

Hemen, Victoria Santa Cruzek ezarritako lotsa hausten du eta harrotasunez bereganatzen du bere nortasuna. Une horrek bira bat markatzen du poeman, non arrazakeriaren biktima erresistentzia-irudi bihurtzen den.

Ahalduntze eta harrotasun mezua

Olerkian zehar, iraina indar-baieztapen bihurtzen du egileak. Lehen zauria zena, orain ospakizunetarako motiboa da. Bere "Negra soy" errepikapen enfatikoan, bere burua onartzeko deia eta belztasunaren errebindikazioa harrotasun iturri bezala aurkitzen ditugu.

Ondorioa

"Me gritaron negra" oso poema hunkigarria eta beharrezkoa da arrazakeriaren aurkako borrokan. Victoria Santa Cruzek hitzen botereaz, identitatearen eraikuntzaz eta zapalkuntzaren aurrean aurre egitearen garrantziaz hausnartzera gonbidatzen gaitu. Gaur, inoiz baino gehiago, bere mezuak oihartzun handia du justizia eta berdintasuna bilatzen dutenengan.